[ Pobierz całość w formacie PDF ]
takiej, a pretty maids (ładne dziewczęta) byłyby ironicznym odniesieniem do rzędu grobów -
cóż, zręczny wywód, ale mało przekonujący. Inna szkoła myślenia interpretuje ogród" jako
jałowe łono Marii Tudor, w którym nigdy nie wyrosło" dziecko mogące odziedziczyć
koronę. Wedle tej argumentacji, ładne dziewczęta" oznaczałyby rządek" martwo
urodzonych
113
dzieci. Ta teza z kolei załamuje się w obliczu faktu, że Maria nigdy nie urodziła martwego
dziecka, lecz przeżyła serię ciąż urojonych.
Wszystko to są tylko spekulacje. Nikt nie wie, kto był autorem rymowanki i dlaczego ona
powstała. Nie wiążąc jej ze światem polityki, można by sobie wyobrazić, że tytułowa Mary
jest po prostu oblubienicą. Dzwony są symbolem zaślubin - weselne dzwony". Nawet dziś na
weselnym cieście umieszcza się miniatury narzeczonej i narzeczonego, a czasem łuk, na
którym znajduje się para srebrnych dzwonków. Muszle trudniej rozpatrywać w tym
kontekście. Obok muszli" alternatywnym znaczeniem słowa cockleshell jest łódeczka" -
mała łódka, wystarczająca jednak dla dwojga, prawda? A może odnosi się ona wprost do
innej nazwy skorupiaka, czyli sercówki jadalnej"? Czy można muszle porównywać z
sercami? Jeżeli to nie byłoby naciąganiem, to może chodzi o serca właśnie zrzucające swą
ochronną skorupę? I znów, słowo cockleshell mogło mieć jakieś konotacje seksualne, które
jednak zanikły z biegiem czasu.
Bardziej przyziemnym wytłumaczeniem słowa cockleshell mogą być dekoracyjne ozdoby
stroju. Jeżeli rymowanka rzeczywiście powstała w XVI wieku, to być może muszla z jej
wyżłobieniami miała oznaczać plisowany kołnierz elżbietański, modną wówczas kryzę.
Przyjmując tę linię rozumowania, można powiedzieć, że ładne dziewczęta w rządku" to po
prostu druhny.
Istnieją również inne sposoby odczytywania wierszyka, bez obciążania go historycznymi,
politycznymi i społecznymi znaczeniami, po prostu jako chwytliwej rymowanki. Być może
ogród i cała reszta obrazowania - dzwonki, muszle i dziewczęta - oznaczały gatunki kwiatów.
Choć istnieje pokusa przypisywania warstw znaczeniowych
114
sprawom na pozór niewinnym, wysiłek nie zawsze się opłaca. Jak miał powiedzieć Zygmunt
Freud: Czasami cygaro jest po prostu cygarem".
Lektura uzupełniająca
Henry Bett, Nursery Rhymes and Taks: Their Origin and History, Detroit 1968. Analiza
miejsc powstania znanych rymowanek i opowieści oraz ich ewolucji.
Charlotte Sophia Burne, Shropshire Folk Lore: A Sheaf of Gleaning, Londyn 1883. Autorka
skupia siÄ™ na folklorze tego obszaru Anglii.
Gloria T. Delamar, Mother Goose: From Nursery to LiteraturÄ™, Jefferson 1987. WglÄ…d nie
tylko w rymowanki, ale także w ich oddziaływanie na ludzi.
Lina Eckenstein, Comparative Studies in Nursery Rhymes, Detroit 1969. Rozprawa naukowa
dotycząca zapożyczeń w rymowankach.
Percy B. Green, A History of the Nursery Rhymes, Detroit 1968. Autor śledzi poszczególne
wersety w różnych okresach historycznych.
Iona i Pieter Opie, The Oxford Dictionary of Nursery Rhymes, wyd.
2, Oxford 1997. Autorzy ściśle trzymają się tematu. Chris Roberts, Heavy Words Lightly
Thrown: The Reason behind the
Rhyme, Nowy Jork 2005. Atrakcyjne rozważania na temat
początków folkloru. Paul Slack, The Impact of the Plague in Tudor and Stuart England,
Nowy Jork 1990. Analiza kulturowych, ekonomicznych
i demograficznych skutków epidemii. Allen J. Varasdi, Myth Information, Nowy Jork 1996.
Książka
utrzymana w nieco moralizatorskim tonie, koryguje liczne
błędne koncepcje w popularnych wyobrażeniach.
RozdziaÅ‚ Ósmy.
Czy Maria Stuart zamordowała męża?
Zabójstwo Henryka Stewarta, lorda Darnleya, dokonane zimą 1567 roku, przypomina pewną
kryminalną powieść Agaty Christie, w której dosłownie wszyscy, znający ofiarę, mieli
poważne powody, by życzyć jej śmierci. Być może ten historyczny przypadek stał się
wzorcem dla podobnych opowieści.
Jednakże szczegóły byłyby dla tak dobrze wychowanej damy, jak pani Agata, nie do
przyjęcia. W dziwnych okolicznościach, o północy, ktoś chwyta uciekającego Darnleya,
podczas gdy potężny wybuch zburzył całkowicie jego rezydencję w Edynburgu. Następnie
ów ktoś dusi dwudziestojednoletniego króla.
Tytuł król" sugeruje, że Darnley rządził Szkocją. Tak jednak nie było. Był księciem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]